Van de romans van Dan Brown en tv-series zoals de X-Files tot 9/11 en de moord op Pim Fortuyn: samenzweringstheorieën en complotdenken spelen tegenwoordig een belangrijke rol in de manier waarop mensen historische en politieke gebeurtenissen verklaren of tegen de bevindingen van ‘officiële’ vormen van wetenschap aankijken. De relevantie van onderzoek naar het tot stand komen en de verspreiding van samenzweringstheorieën wordt al langer onderkend. Wat tot nu toe ontbreekt is echter een interdisciplinaire benadering die psychologische en cognitieve vraagstellingen (bijv. omtrent concepten zoals need for cognitive closure of de fundamental attribution error) verbindt met cultuurwetenschappelijke en discoursanalytische vormen van onderzoek (bijv. naar complot-denken als reactie op ervaringen van onzekerheid in moderne maatschappijen of als resultaat van de massale verspreiding van bepaalde denkstijlen en verhaalvormen via internet). Samen met andere disciplines zoals mediastudies, psychologie en neuro- en cognitiewetenschap kan de cultuurwetenschappelijk en narratologisch geïnspireerde literatuurwetenschap een belangrijke rol spelen in het onderzoek naar de oorzaken die het bedenken en verspreiden van samenzweringstheorieën zo enorm verleidelijk maken: juist nu en juist op de doordringende manier waarop we dat in de hedendaagse maatschappij zien gebeuren.