058
Wat zijn de patronen en oorzaken van criminaliteit en hoe vallen deze te beïnvloeden?
Beschrijving
Criminaliteit leidt tot onveiligheid, en heeft daarmee zijn weerslag op het maatschappelijk welbevinden. Het beperken van criminaliteit is dan ook een belangrijke maatschappelijke uitdaging. De immer veranderende aard en omvang van criminaliteit, die zich uit in nieuwe vormen zoals cybercrime en terrorisme, maakt onderzoek naar de oorzaken en patronen van criminaliteit een blijvende opgave. Inzichten in deze al dan niet nieuwe oorzaken en patronen maken het mogelijk om te bepalen in hoeverre en op welke wijze verschillende vormen van criminaliteit voorkomen of bestreden kunnen worden. Het is de uitdaging om tot een innovatieve aanpak van criminaliteit te komen, die mee verandert met de tijd.
Verbindend karakter
Door kennis en inzichten uit de criminologie, psychologie, rechtswetenschappen en sociologie met elkaar te verbinden kan inzicht ontstaan in de oorzaken van criminaliteit. Hierbij valt te denken aan onderzoek waarin hypotheses over de link tussen bepaalde maatschappelijke kenmerken zoals economische stress en crimineel gedrag, worden getoetst. Nieuwe inzichten in de oorzaken en patronen van criminaliteit dienen als input voor evaluerend onderzoek naar de effectiviteit van bestaande bestraffende en/of preventieve maatregelen. Gegeven de beperkte beschikbare middelen voor de bestrijding van criminaliteit, is het van economisch en maatschappelijk nut om strategisch onderzoek te doen naar de mate waarin maatregelen bijdragen aan maatschappelijke veiligheid. Dit maakt het mogelijk om prioriteiten te stellen in beleid op dit terrein. Ook kan strategisch onderzoek een praktische bijdrage leveren aan de aanpak van criminaliteit zelf: welke stappen in het criminele proces moet je ontwrichten om criminele systemen te ondergraven? Met het oog op een veranderende samenleving is fundamenteel-ethisch onderzoek ook op zijn plaats; hoe zit het bijvoorbeeld met de criminele aansprakelijkheid van geautomatiseerde systemen zoals robots?
