109

Wat zijn de gevolgen van nieuwe technologieën en big data op de effectiviteit van bestuur en rechtstaat?

Beschrijving

De opkomst van informatie- en communicatietechnologie en meer recent de gegroeide aandacht voor de mogelijkheden die big data bieden, hebben reeds ingrijpende gevolgen gehad voor het functioneren van het openbaar bestuur. Denk aan digitale loketten, gekoppelde databestanden en fraudedetectie door patroonherkenning. Tegelijkertijd heeft big data grote potentie voor acceptatie en innovatie van wetgeving en rechtspraak. Er is nog weinig bekend over de wijze waarop deze technologische ontwikkelingen de effectiviteit van en het vertrouwen in het overheidsbestuur en de rechtstaat beïnvloeden. De veronderstelling van beleidsmakers dat de effecten gunstig zijn, is zeker niet altijd gerechtvaardigd. Daarnaast is onderzoek nodig naar de wijze waarop we in bestuur en rechtstaat een evenwichtige omgang kunnen vinden met, en een helder juridisch kader kunnen bieden aan ontwikkelingen op het terrein van digitalisering, big data, genetica, biotechnologie, nanotechnologie en cognitieve wetenschappen. Ten slotte kan de rechtshandhaving sterk profiteren van nieuwe technologische mogelijkheden.

Verbindend karakter 
Deze vraag bestaat uit gerelateerde vraagstukken rondom bestuur en rechtstaat in onze huidige samenleving. Nieuwe vraagstukken en nieuwe oplossingen leiden tot nieuwe onwenselijke activiteiten van mensen en organisaties, die met nieuwe wet- en regelgeving bestreden moeten worden. Bestuurlijke procedures en wetgeving zijn vaak een belemmering voor innovatieve ontwikkelingen. Ten slotte zijn moderne ontwikkelingen, bijvoorbeeld in de ICT, heel goed bruikbaar om bestuur, wetgeving en handhaving effectiever te maken. Wetenschappelijke uitdagingen in de context van deze vraag gaan over functie, constructie en impact van bestuurlijke processen, wetgeving en handhaving in de samenleving. De toepassingsgebieden voor deze vraagstukken zijn divers: milieu, veiligheid, innovatie, energie en klimaat, maar ook mobiliteit, technologie, ondernemerschap, organisatievormen, en ontwikkelingssamenwerking. Het construeren van effectieve juridische kaders voor al deze maatschappelijke vraagstukken creëert kansen voor ondernemers, adviseurs en bijvoorbeeld ook NGO’s om die oplossingen toe te gaan passen op andere maatschappelijke uitdagingen en in andere landen.

Beleidsagenda's

HTSM
ICT
I&M
Water en klimaat & Big data
NWO
(Big)data, infrastructuur en nieuwe methodes
Toon alle beleidsagenda's

Onderzoeksagenda's

CWI
Information
DEN
Digitale collectievorming en archivering van digitale cultuur stroomlijnen.
EUR
Media Technologies, Users and Effects
Toon alle onderzoeks­agenda's