041
Wat is het probleem met ongelijkheid?
Beschrijving
Ongelijkheid staat zeer hoog op de maatschappelijke en politieke agenda. Niet alleen in Nederland, maar in grote delen van de wereld. Ongelijkheid prikkelt enerzijds om een stapje extra te zetten om hoger te reiken op de maatschappelijke ladder, maar teveel ongelijkheid kan ook ontwrichtend werken en kan de economische groei en sociale cohesie verminderen. De naoorlogse trend van afnemende inkomens- en vermogensongelijkheid lijkt de laatste decennia te zijn omgekeerd: economische ongelijkheden nemen in veel landen weer toe. Ongelijkheden leiden tot in- en uitsluiting en het is van belang de oorzaken hiervan te kennen.
Verbindend karakter
Gelijkheid is een kernwaarde van de moderne samenleving. In de dagelijkse praktijk bestaan echter tal van ongelijkheden. Die komen niet alleen voort uit sociaaleconomische verschillen, maar kunnen ook het gevolg zijn van onbewuste en bewuste categorisering op basis van gender, huidskleur, seksuele voorkeur, etniciteit, religie, taal, geestelijke of lichamelijke beperkingen, leeftijd, nationaliteit enzovoorts. Dit vraagstuk roept zowel empirische, normatieve als ontwerpvragen op voor een reeks van disciplines, zoals sociologie, economie, geschiedenis, en recht:
Is ongelijkheid onwenselijk in zichzelf, of omdat ongelijkheid andere waarden aantast?
Welke sociale en economische ongelijkheden zijn er in Nederland en wat zijn de trends daarin?
Hoe kunnen we het bestaan van ongelijkheden historisch verklaren?
Zijn er systemen denkbaar die meer gelijkheid opleveren en ons welvaartsniveau op peil houden of vergroten, of is er een onvermijdelijke spanning tussen gelijkheid en andere doelen die we nastreven, zoals economische groei?
Welke effecten hebben ongelijkheidsreducerende beleidsmaatregelen en interventies?
Hoe kan de wetgever toegang tot en inclusie van iedereen in de samenleving helpen bevorderen?
