Vragen over vrijheid en verantwoordelijkheid raken aan de kern van ons begrip over de mens. De urgentie van deze vragen is toegenomen als gevolg van belangrijke maatschappelijke problemen als klimaatverandering, sociale conflicten, stijgende gezondheidszorgkosten en de groeiende kloof tussen arm en rijk. In hoeverre dragen individuen, organisaties en de overheid verantwoordelijkheid om iets aan deze problemen te doen? Wat betekent deze morele verplichting, of het ontbreken daarvan, voor de balans tussen zelfredzaamheid en collectieve zorg voor elkaar? En hoe kunnen we die zelfredzaamheid, maar ook die collectieve zorg, bevorderen?
We weten inmiddels veel over de manier waarop de afbakening van verantwoordelijkheden samenwerking bevordert. Denk aan materiële prikkels en sancties, of sociale controle binnen informele netwerken. Hedendaagse informele, formele en virtuele verbanden zijn echter vluchtiger dan vroeger, terwijl vele collectieve verantwoordelijkheden ̶ zoals een schone buurt of productiviteit in een bedrijf ̶ juist duurzame vormen van samenwerking vereisen. Vraag is hoe materiële prikkels en sociale controle zowel bij vluchtige als duurzame samenwerkingsrelaties optimaal effect sorteren, ten behoeve van de collectieve verantwoordelijkheid en samenwerking.