122
Kunnen we een synthetische cel bouwen?
Beschrijving
Levende cellen worden gekenmerkt door complexe, dynamische reactienetwerken van eiwitten en nucleïnezuren. Energie en stoffen worden continu aangedragen en reacties vinden ver buiten hun evenwicht plaats. Voor een bacterie als Escherichia coli is de samenstelling van de cel grotendeels in kaart gebracht. Het ontbreekt ons echter aan een blauwdruk om een cel vanuit de afzonderlijke biomoleculen op te bouwen. De bundeling van krachten van biologen, chemici, informatici en fysici levert nieuwe mogelijkheden waarmee het bouwen van een cel binnen bereik komt.
Verbindend karakter
Het ontwerpen en bottom-up bouwen van nieuwe op cellen lijkende systemen is een enorme wetenschappelijke uitdaging, maar heeft ook ongekende toepassingsmogelijkheden, zoals bijvoorbeeld in de (regeneratieve) geneeskunde en voor de productie van geneesmiddelen en grondstoffen. Het uiteindelijke doel is het construeren van een synthetische cel die kan groeien en waarin allerlei processen kunnen evolueren. Nederland speelt in dit veld een vooraanstaande rol met tal van toponderzoekers en bedrijven die complexe dynamische systemen bestuderen. Er ligt een enorme kans om in Nederland een wereldwijde hub voor dit onderzoek te maken, met alle bijbehorende hightech-bedrijvigheid. Het thema sluit aan bij de meerdere topsectoren, zoals Life Sciences and Health en Chemie. Een veelheid aan bedrijven uit alle betrokken gebieden zijn al actief betrokken bij onderzoek en publiek-private samenwerking met kennisinstellingen.
Deze vraag is gekoppeld aan de werking van levende cellen, wat cellen ons kunnen leren over levensprocessen, en hoe we biologische systemen kunnen herstellen, vervangen of herontwerpen. Ook raakt de vraag aan hoe technologie het menselijk bestaan verandert en aan ethische dilemma's die daarbij spelen.
