Is er leven buiten de aarde?

133

Is er leven buiten de aarde?

Beschrijving

Of de mensheid alleen is in het heelal, of dat er elders leven voorkomt, is een oeroude vraag. Dankzij nieuwe krachtige telescopen kan deze vraag eindelijk wetenschappelijk benaderd worden. Voor het eerst zijn er waarnemingen mogelijk aan planeten buiten ons zonnestelsel en van de vorming van de moleculen die de bouwstenen van het leven vormen. Nederlandse astronomen lopen wereldwijd voorop in dit vakgebied. Dankzij superscherpe beelden identificeren ze planetenstelsels in wording, in laboratoria bootsen ze chemische processen in de ruimte na. In de succesvolle zoektocht naar planeten buiten ons zonnestelsel, exoplaneten genoemd, zijn planeten gevonden waar vloeibaar water zou kunnen zijn, een van de voorwaarden voor het ontstaan van leven zoals op aarde. Leven van allerlei aard zou zich kunnen verraden door achtergelaten vingerafdrukken van moleculen, fijnstof en vegetatie in de straling van een exoplaneet. Hierbij is de uitdaging om het zwakke licht van de planeet te onderscheiden naast de felle moederster.

Verbindend karakter

De zoektocht naar buitenaards leven omvat fundamentele vragen naar wat leven is en hoe het herkend kan worden; hier raakt het onderzoek onder andere aan dat naar extremofiele organismen op aarde. In dit verband komen uiteenlopende disciplines als fundamentele levenswetenschappen, aardewetenschappen en astrochemie bij elkaar. De Nederlandse astronomie is klein, maar goed georganiseerd en heeft mondiaal een goede positie mede door de goede afstemming en organisatie. De apparatuur die wordt ontwikkeld om astronomisch onderzoek naar exoplaneten en buitenaards leven mogelijk te maken, leidt ook tot nieuwe mogelijkheden voor de hightechindustrie in andere toepassingsgebieden en creëert zo nieuwe economische kansen. De Nederlandse hightechindustrie, zowel grote bedrijven als het MKB, is aangesloten bij deze ontwikkelingen en zal kansen benutten voor technologische vernieuwing. Daarmee wordt de economische positie van deze industrie versterkt. Deze vraag sluit aan bij het Strategisch plan voor de Nederlandse astronomie en bij de Europese roadmap van ASTRONET voor de astronomie.