082

Hoe ontwikkelt het zenuwstelsel zich en hoe kunnen processen van degeneratie ervan worden tegengegaan?

Beschrijving

Ons brein, en in bredere zin ons zenuwstelsel, blijft tot op heden een mysterieus orgaan. Vragen als: wanneer is de mens een van zichzelf bewust wezen geworden; bestaat een collectief brein? zijn hiervoor illustratief. Deze vragen zijn niet alleen relevant om onze nieuwsgierigheid te bevredigen. Ze zijn ook van belang om na te gaan hoe iemands talent het beste ontwikkeld kan worden, of in hoeverre de werking van het zenuwstelsel leidt tot problematisch gedrag of ontwikkelingsproblemen.
Meer kennis van het zenuwstelsel is eveneens heel hard nodig wanneer we denken aan ziekten waarbij sprake is van degeneratie van het zenuwstelsel. Mede omdat we steeds ouder worden, neemt het aantal mensen met dementie toe. Het ontstaan en het verloop van deze ziekte roepen grote vragen op, evenals hoe de kwaliteit van leven van iemand met dementie vergroot kan worden. Andere ziekten die minder voorkomen zoals Parkinson, ALS en MS stellen ons voor dezelfde kwesties.

Verbindend karakter 
Onderzoek richt zich op de relaties tussen het zenuwstelsel en hoe we denken en doen, en op het beïnvloeden van deze relatie. Door de vele ontwikkelingen in de technologie is bovendien een nieuw onderzoeksveld ontstaan waarbinnen activiteiten van het zenuwstelsel en de mechanismen die daaraan ten grondslag liggen letterlijk in beeld worden gebracht. Wanneer expertise op de verschillende deelgebieden, waaronder neurobiologie, psychologie en onderwijskunde en ook ethiek, worden samengebracht, kan dit tot grote voortgang leiden. Vraagstukken gericht op degeneratie van het zenuwstelsel en de daarbij horende ziekten vragen onder andere om fundamenteel onderzoek naar neurologische processen. Ook gaat de aandacht uit naar toegepast onderzoek gericht op zowel de belevingswereld en mogelijkheden van mensen die aan een dergelijke degeneratieve ziekte lijden als op hoe de omgeving hier het beste mee om kan gaan. Bij uitstek is dit multidisciplinair onderzoek, variërend van onderzoek naar zingeving tot het bouwen van een woonomgeving waarin men zo lang mogelijk zijn of haar zelfstandigheid behoudt. In Nederland bestaan op het gebied van dementie en Parkinson sterke samenwerkingsverbanden waarbinnen overheid, bedrijfsleven, wetenschap, patiëntenorganisaties, zorgaanbieders en verzekeraars gezamenlijk zorgdragen voor het ontwikkelen en toepassen van nieuwe kennis.

Beleidsagenda's

NWO uitdagingen
Kwaliteit van leven
ZonMw
Preventie

Onderzoeksagenda's

AMC
Neurological and psychiatric disorders
AMC
Brain and Cognition
AMC
Reproduction and development
Toon alle onderzoeks­agenda's