096

Hoe komen we aan een betere diagnostiek, betere behandelingen en betere vaccins voor afweer­stoornissen en infectieziekten?

Beschrijving

Voorkomen is beter dan genezen, dat geldt zeker voor infectieziekten. Deze vraag gaat zowel in op het vaststellen van de aard van een infectieziekte als op de behandeling ervan. Hoe ingewikkeld is de diagnostiek van infectieziekten en welke rollen spelen huisarts en specialist hierbij? Vaccinatie is een uiterst effectieve manier om infectieziekten te voorkomen. Met vaccins hebben we grote en ernstige epidemieën bedwongen zoals de pokken, cholera en difterie. Toch is er nog steeds veel onderzoek nodig naar ziekten waar nog niet tegen kan worden gevaccineerd. Denk aan HIV, malaria, tuberculose of hepatitis C. Daarnaast blijkt de laatste jaren steeds vaker dat ook andere aandoeningen dan infectieziekten behandeld of voorkomen kunnen worden door vaccinatie. Zo lijken vaccins op termijn van nut te kunnen zijn bij gepersonaliseerde behandelingen van kankerpatiënten. Een vaccin dat baarmoederhalskanker kan voorkomen is zelfs al in gebruik. Ook wordt er gespeculeerd dat vaccinatie kan helpen tegen een rookverslaving, diabetes of dementie. Bij ernstige auto-immuunziekten wordt soms autologe stamceltransplantatie toegepast. Op dat gebied moet nog veel onderzoek gedaan worden.

Verbindend karakter 
Infectieziekten worden veroorzaakt door pathogene micro-organismen zoals bacteriën, virussen, schimmels of parasieten. De ziekten worden overgebracht door mens of dier. Er is sprake van een afweerstoornis, ook wel immuundeficiëntie genoemd, wanneer een infectie ernstiger verloopt dan normaal of wordt veroorzaakt door een ongebruikelijke ziekteverwekker. In de bestudering van afweerstoornissen wordt veelal diagnostisch onderzoek toegepast. Dit onderzoek richt zich op de typering van de aandoening, genetische oorzaken ervan en bijkomende ziekteverschijnselen. De verschillende onderzoekexpertises die hier een rol vervullen zijn onder andere klinische infectiologie, immunologie, infectiebiologie, medische microbiologie, en virologie. Deze expertisegebieden illustreren direct de diversiteit en brede reikwijdte van het onderzoek naar infectieziekten, dat zowel fundamenteel, translationeel als klinisch toegepast van aard is. In Nederland wordt toonaangevend onderzoek naar vaccinatie gedaan, vooral op fundamenteel gebied, door grote universitaire centra maar ook door bedrijven die hun onderzoek in Nederland laten uitvoeren.

Beleidsagenda's

VWS
anti-microbiële resistentie

Onderzoeksagenda's

AMC
Infection and immunity
AMC
Genomics
AMC
Medical Integromics
Toon alle onderzoeks­agenda's